Keklikdüzü'nde Geleneksel Kış Oyunu: Topa Şeko

Van'ın Saray ilçesine bağlı Keklikdüzü Mahallesi, kış aylarının soğuk havaya rağmen sıcak bir eğlenceye ev sahipliği yapıyor. Nesillerdir süregelen geleneksel bir oyun olan "Topa Şeko", mahalle sakinlerinin kış günlerindeki en büyük keyif kaynağı haline gelmiş durumda. Eskiden hayvan kılından yapılan topla oynanan bu oyun, günümüzde tenis topuyla devam ediyor. 6'şarlı iki takım halinde oynanan oyun, beyzbola benzerliğiyle dikkat çekiyor. Mahalle sakinleri, karlı arazide bir araya gelerek, hem eğleniyor hem de bu geleneği gelecek nesillere aktarmaya devam ediyor. Bu keyifli oyun, sadece Keklikdüzü'nün değil, Doğu Anadolu Bölgesi'nin Şırnak ve Hakkari gibi illerinde de "topa garane", "guhşegi" ve "topa kılle" gibi farklı isimlerle biliniyor ve büyük bir coşkuyla oynanıyor. Mahallenin sosyal hayatına önemli bir katkı sağlayan bu gelenek, bir yandan da bölgenin kültürel zenginliğinin bir göstergesi olarak karşımıza çıkıyor.

Topa Şeko'nun Tarihçesi ve Oynanışı

Mahmut Öztürk'ün anlattığına göre, oyunun geçmişi yüzyıllar öncesine dayanıyor. Atalarından öğrendikleri bu geleneği yaşatmanın gururunu taşıyorlar. Eskiden hayvan kılından yapılan topların yerini artık tenis topları almış olsa da, oyunun heyecanı ve ruhu değişmemiş. 6 kişilik iki takım halinde oynanan oyunda, bir sopa yardımıyla top atılıyor ve oyuncular çeşitli stratejilerle puan kazanmaya çalışıyorlar. Kazanan takım ise coşkulu bir halay çekerek zaferini kutluyor. Bu basit ama keyifli oyun, hem fiziksel aktivite sağlıyor hem de mahalle halkı arasında güçlü bir bağ oluşturuyor. Çocuklar, oyunun heyecanına ortak olarak, bu geleneğin devamını sağlıyor ve böylece Doğu Anadolu Bölgesi'nin zengin kültürel mirasının bir parçası olan bu oyun gelecek nesillere aktarılıyor. Oyunda herhangi bir maddi ödül bulunmuyor, bu da oyunun ruhunu daha da anlamlı kılıyor.

Keklikdüzü'nde Yaşayan Bir Gelenek

Keklikdüzü Mahallesi Muhtarı M. Salih Özgür, bu geleneğin sadece kendi köylerinde devam ettiğini belirterek, atalarından öğrendikleri bu oyunu her kış oynadıklarının altını çiziyor. Bölgede sadece Keklikdüzü'nde oynanan bu oyun, mahalleyi birleştiren ve bölgenin kültürel kimliğini yansıtan önemli bir unsurdur. Çocuklar, büyükleri izleyerek bu oyunu öğrenir ve böylece gelenek nesilden nesile aktarılır. Muhtar Özgür, bu geleneksel oyunun kaybolmaması için büyük bir çaba harcadıklarının ve bu kültürel mirası korumaya kararlı olduklarının altını çiziyor. Bu durum, köylülerin kültürel değerlerine ne kadar önem verdiğini ve geleneklerine bağlılıklarını gösteriyor. Kışın uzun gecelerinde, bu eğlenceli oyun, mahalleyi bir araya getirerek sosyal dayanışmayı da güçlendiriyor.

Topa Şeko'nun Geleceği

Mahmut Öztürk ve diğer mahalle sakinleri, bu geleneksel oyunu gelecek nesillere aktarma konusunda kararlı olduklarını vurguluyor. Çocukların da oyuna katılması ve bu geleneği öğrenmesi, "Topa Şeko"nun uzun yıllar daha devam edeceğinin bir göstergesi. Bu durum, Doğu Anadolu Bölgesi'nin kültürel zenginliğinin korunması ve gelecek nesillere aktarılması açısından büyük önem taşıyor. Oyundaki basitlik ve eğlence, çocukların ilgisini çekerek bu geleneğin devamını sağlamaktadır. Bu geleneksel oyun, Van'ın Saray ilçesi ve Doğu Anadolu Bölgesi'nin kültürel mirasının bir parçası olarak gelecekte de yaşamaya devam edecek gibi görünüyor. Hakkari ve Şırnak'taki benzer oyunlarla birlikte, bölgenin kültürel zenginliğine önemli bir katkı sağlamaya devam edecek.